به گزارش خبرنگار پایگاه فرهنگی اجتماعی آحاد، حسین ایزدی طی یادداشتی به بررسی دستاوردها و پیامدهای حرکت های مردمی پرداخته است که در ادامه مطالعه می نمایید:

کلیدواژه حکومت در بین رهبران انقلاب اسلامی یکی از پربسامدترین واژه‌هاست. اساسا اینکه چرا امام راحل و رهبر معظم انقلاب به مسئله مردم توجه دارند به فلسفه حکومت در اسلام بازمی گردد. حکومت در اسلام ابزاری برای رشد اجتماعی است. اما متأسفانه به دلیل عدم تبیین مبانی نظری جایگاه مردم در اسلام از یک سو و غلبه رویکردهای پوپولیستی از سوی دیگر هنگامی که کسی سخن از مردم به میان می‌آورد، از آن قرائتی منفی می‌شود. اما امام راحل و رهبر معظم انقلاب حقیقتا برای نقش مردم در حاکمیت اهمیت قائل بوده و به آن اهتمام دارند. آنچه در ادامه می‌آید برخی از ویژگی ها و پیامدهای حرکت‌های مردمی است که می‌توان اشاراتی از کلمات رهبران انقلاب نیز درباره آن ها یافت:

نسخه شنیداری این یادداشت:

پویایی و پایایی

حرکت‌هایی که وابسته به حکومت‌ها و دولت‌هاست عموما در معرض روزمرگی و کندی و سستی است. چرا که عامل آن اقدام کار را به عنوان تکلیف شغلی نگاه می‌کند نه علقه شخصی. ازاین رو بسیاری از تکالیف دستگاه‌های اجرایی در معرض روزمرگی و سستی قرار دارد. اما حرکت‌های مردمی که وابسته به خواست، اراده و مطلوبیت مردمی است، همواره با نشاط و پویایی و ابتکار همراه است. چرا که مردم نسبت به کاری که مال خودشان است، علقه و علاقه و ارتباط ویژه شخصی دارند. پس دائم در پی ارتقای آن، حفظ و رشد آن و اجرای آن در بهترین حالت هستند. همین امر موجب می‌شود حرکتی که وابسته به اراده مردم است، علاوه بر پویایی، دارای وصف پایایی و ماندگاری نیز باشد.

 گسترش و تعمیق نظارت (فسادستیزی)

وقتی کارهای مختلف در حوزه‌های گوناگون به مردم سپرده می‌شود، زمینه نظارت‌های اجتماعی و مردم نهاد فراهم می‌شود. شبکه نظارت اجتماعی بسیار واقعی تر، کارآمدتر و گسترده تر از شبکه‌های نظارت‌های نهادی و سازمانی است. مردمی که در امور کشور ذی نفع مستقیم باشند، بیش از دیگران نسبت به ایجاد فساد حساس هستند. چرا که یک طرف آسیب دیدن را خودشان می‌دانند. ازاین رو رصد بهتری نسبت به شکل گیری فساد دارند. فساد زمانی امکان توسعه پیدا می‌کند که روندها، اقدامات و زمینه‌های فعالیت‌های پنهان فراهم باشد. حضور مردم موجب از بین رفتن پستوها و اتاق‌های دربسته ای است که در آن هیچ نوع زمینه شفافیتی وجود ندارد.

کشف استعدادهای نهفته ملی و امکان رشد طبیعی در حکومت

فرآیند کارسپاری و تداول قدرت و رشد در سطوح ملی معمولا در دولت‌های منقطع از مردم، رانت‌پایه است. در چنین شرایطی کسی به طور طبیعی مراحل رشد را طی نمی کند چرا که به شبکه‌های قدرت و لابی نزدیک نیست. اما وقتی کارسپاری ها به مردم صورت می‌گیرد، در حوزه‌های گوناگون مردم امکان بروز و ظهور پیدا می‌کنند. استعدادهای خود را نمایش می‌دهند. و در این نمایش استعدادهاست که به طور طبیعی استعداد برتر بالا می‌آید و رشد می‌کند.

جلوگیری از پدیدآمدن طبقه ممتاز

وقتی فعالیت ها مردم‌پایه شد، رشدهای طبیعی در رسیدن به مراحل مختلف حاکمیت پدید آمد، دیگر امکان شکل گرفتن طبقه ممتازی که بر اساس رانت رشد کرده است، وجود نخواهد داشت. مردم همه بر اساس موقیعت ها و شرایط مساوی در معرض رشد هستند. درصورت توسعه چنین مدلی می توان از یک الگوی حکمرانی مردمی متمایز و جدید در جهان سخن گفت.

ایجاد پیوند بین مردم و حاکمیت (تحقق مفهوم نصح)

جامعه ای که در آن همه حرکت ها در دست قدرت دولت است، جامعه ای فاقد انسجام ملی و مملو از بدبینی و شبهه و فاصله بین مردم و دولت و حاکمیت است. چرا که مسیر ارتباط قطع است. اما هنگامی که امکان ارتباط فراهم شود، مردم در امر حاکمیت دخیل شوند، شبهات کمتر می‌شود. روندها از نزدیک دیده می‌شود، تعامل شکل می‌گیرد و گره‌های ذهنی در تعاملات باز می‌شود.

مردم در چنین تعاملی حکومت را از خود می‌دانند، پس نسبت به آن با دیده علاقه و اهتمام می‌نگرند. اگر در گوشه ای اشکالی رخ دهد، مسیر اصلاح را شناسایی و پیشنهاد می‌کنند. در چنین شرایطی است که مفهوم «نصح» پدید می‌آید. «نصح» الزاما به معنای سخن اصلاح گرایانه و خیرخواهانه نیست بلکه گاهی یک اقدام، یک دلسوزی عملی، یک مشورت به جا نوعی از نصح است.